De ondernemersdialoog is een vast event programma op de evenementenkalender. En ook nu vonden veel ondernemers en managers uit beide landen hun weg naar Nieuwspoort, Den Haag. Deze keer was Jens Spahn, voormalig minister van Volksgezondheid en momenteel vicevoorzitter van de CDU/CSU-parlementsfractie in de Bondsdag, te gast - met de ambitie om na de parlementsverkiezingen van volgend jaar weer een rol in de regering te spelen. Hij maakt geen aanspraak op een specifieke ministerspost, zoals al in veel mediaberichten is vermeld. Maar hij heeft natuurlijk wel ambities en “wil graag deel uitmaken van het team”. “Zonder ambitie krijg je geen zeepaardje.”
In een interview met journaliste en NPO1-presentatrice Sophie Derkzen begon Jens Spahn over Duitsland in het algemeen. Over polarisatie van de samenleving en investeringen die bedrijven liever buiten Europa doen dan in Duitsland. Verlies van koopkracht. Duitsland is het enige G7-land dat krimpt. “Het huidige gevoel is dat het beste achter ons ligt. Maar als je elke ochtend zo opstaat, is de hele dag niet leuk meer. We moeten terug naar het gevoel dat het beste nog moet komen,” zei Spahn.
In een keynote speech deelde de CDU-politicus zijn ideeën over hoe niet alleen Duitsland, maar ook Europa zijn concurrentievermogen zou kunnen versterken: “We moeten de Green Deal verder ontwikkelen: tot een Industrial Deal en een ConcurrentieDeal. We moeten klimaatneutraal worden, maar tegelijkertijd een industrieland blijven.” Dat zou kunnen met Duitsland en Nederland als drijvende krachten in Brussel. “Het is niet aan God wat er in Brussel wordt besloten.” Beide landen zouden allianties moeten smeden met landen die op een vergelijkbare manier opereren.
Spahn ziet ook potentie in samenwerking tussen beide landen op het gebied van onderzoek. “En we moeten weer ambitieuzer worden en het vertrouwen hebben om grote projecten aan te gaan.” Hij noemde het voorbeeld van de Transrapid, die is ontwikkeld door Siemens en ThyssenKrupp Nederland: Deze is ontwikkeld en getest in Emsland - en is momenteel niet in gebruik in Duitsland, maar in Shanghai. De Transrapid-projecten in Duitsland werden na vele jaren van planning geannuleerd.
De grote afhankelijkheid van Russisch gas, een gevolg van de sluiting van kerncentrales onder de CDU, werd ook besproken. “Nu we weten wat we vandaag de dag weten, was dat zeker een vergissing,” zei Spahn, ”als je groen wilt gaan, moet je eerst kolencentrales uitschakelen.” Maar toen werd de beslissing genomen tegen de achtergrond van de kernramp in Fukushima.
Sophie Derkzen zette ook kritische vraagtekens bij de huidige achterstand in de renovatie van infrastructuur en het trage tempo van digitalisering - was het moment voor toekomstgerichte investeringen niet gemist onder 16 jaar CDU? Het was te wijten aan planningsprocessen dat infrastructuurrenovaties niet werden gerealiseerd: “Bureaucratie moet worden verminderd om innovatie te vereenvoudigen.” Dit geldt niet alleen voor de staat, maar ook voor bedrijven. En wat digitalisering moeilijker maakt, is dat de verantwoordelijkheid voor gegevensbescherming en -beveiliging vanwege het federale systeem bij de afzonderlijke deelstaten ligt: “16 deelstaten en één federale functionaris voor gegevensbescherming - ook hier hebben we meer pragmatisme nodig”, zegt Spahn.
En die waren er genoeg in de zaal. Richard Jager (CEO Randstad Group DACH), bijvoorbeeld, wilde weten waarom het momenteel niet mogelijk is om geschoolde arbeidskrachten uit het buitenland te halen. “Duitsland is als een steen in het water die niet met de stroom meebeweegt,” zei Jager. Jager ging ook in op het imagoprobleem van tijdelijk werk in Duitsland, dat nog steeds wordt gezien als “onzeker werk”.
Willemien Terpstra (CEO Gasunie) wilde weten in hoeverre Spahn de ontwikkeling van een CO2-infrastructuur op het oog heeft en hoe een business case voor waterstof kan worden uitgewerkt. Dirk de Bilde (CEO Siemens Nederland) maakt zich zorgen over de innovatiekracht in beide landen. “Er is geen tekort aan ideeën. We hebben genoeg start-ups en scale-ups. Maar zodra ze groot worden, worden ze opgekocht - van buiten Europa.” Denken als Europa en niet nationalistisch is waarschijnlijk een oplossing. De Europese interne markt moet worden beschermd en uitgebreid: “Wat ontbreekt is een interne energie-, digitale en kapitaalmarkt in Europa. En een fundamenteel nieuw principe in het EU-beleid te gaan toepassen: we doen alleen dingen op EU-niveau die de groei dienen.”
Foto`s: Etienne Oldeman
Video: WHS Media
Tekst: Janine Damm
