Op woensdag 21 juni vond de Dutch-German Energy Conference: Accelerating the Heat Transition plaats bij Fort de Batterijen, Nieuwegein. Tijdens de conferentie werden innovatieve projecten en benaderingen over de integratiemogelijkheden van diverse warmtebronnen besproken. Daarnaast gingen ondernemers en experts uit beide landen in gesprek over recente ontwikkelingen, uitdagingen en kansen voor samenwerking tussen Duitse en Nederlandse bedrijven.

De bijeenkomst werd na een welkomstwoord van de Duits-Nederlandse Handelskamer afgetrapt met een keynote-presentatie over lage temperatuurwarmtenetten door Dr. Dietrich Schmidt, Research Lead & Afdelingshoofd Thermische Energiesystemen bij het Duitse Fraunhofer Instituut IEE in Kassel. In zijn presentatie ging Schmidt in op publieke aandacht die het thema in Duitsland krijgt. In ons buurland moeten de warmtenetten tot 2030 worden uitgebreid. De benodigde technologie is hiervoor aanwezig, maar deze moeten goed met elkaar geïntegreerd worden. Om meerdere warmtebronnen te integreren zal digitalisering een steeds belangrijkere rol innemen.  

Aansluitend gaf Bas Bolomey, Business Developer Heat bij Novar een unieke inkijk in het Zonthermiepark Dorkwerd. Dit project is de eerste publiek-private samenwerking in deze vorm en bovendien het op twee na grootste thermische zonne-energiecentrale wereldwijd. Zonnethermie is een bewezen technologie en is gemakkelijk met andere technologieën te combineren, aldus Bolomey.

Tijdens de paneldiscussie ging Aldo Lodder, Project Manager bij de DNHK in gesprek met experts van Essent, Gemeente Utrecht, WarmteTransitieMakers en het Duitse Fraunhofer Instituut over de belangrijkste bottlenecks en kansen voor de warmtetransitie.

Een van de uitdagingen zijn de verschillende bronnen en bedrijven met elk een andere mentaliteit, maar die wel met elkaar moeten samenwerken, aldus Frits Verheij, directeur Greenvis bij WarmteTransitieMakers. Zo heeft een commercieel project meer de focus op het financiële aspect, terwijl voor een gemeente de wetgeving ook essentieel is. Guy Konings, Manager Sales Development bij Essent erkent ook dat we te maken hebben met verschillende stakeholders: “We moeten de mensen ondersteunen om de volgende stap in de energietransitie te zetten.” Volgens Dr. Dietrich Schmidt van het Fraunhofer Instituut IEE speelt bovendien het sociale aspect een belangrijke rol: Het gaat vaak tussen belangrijke steden versus belangrijke katalysatoren voor de energietransitie. Daarnaast speelt de locatie een belangrijke rol. Zo is er in de Gemeente Utrecht nauwelijks industrie gevestigd en zijn er in zeer beperkte mate bronnen aanwezig. Vera Haaksma,  Programmamanager Energie-infrastructuur bij de Gemeente Utrecht liet weten dat we daarom zelf actiever moeten zijn en onze eigen systemen moeten opzetten. Er moet goed worden gekeken waar geschikte bronnen zijn.

Wanneer we het hebben over kansrijke technologieën kunnen we het ons niet permitteren om een bepaalde technologie buiten beschouwing te laten. Volgens Verheij hebben we namelijk alle hernieuwbare energie- en warmtebronnen nodig. Konings denkt hier hetzelfde over. Hij geeft geen voorkeur aan een specifieke technologie, hoewel hij wel aangeeft dat er nog veel kansen voor zonne-energie zijn. Zoals Dr. Schmidt al tijdens zijn keynote liet weten is volgens hem de technologie allang beschikbaar. Nu gaat het erom hoe we deze aan het systeem aansluiten. “We moeten ons vasthouden aan de technologie! (..) Stoppen met klagen en beginnen met uitvoeren”, aldus Dr. Schmidt. Verder gaf Haaksma aan dat voor de Gemeente Utrecht ook het kostenplaatje belangrijk is – warmte en elektriciteit moeten op efficiënte wijze gecombineerd worden, om ook zo de kosten voor de burgers betaalbaar te houden.

“Wat kunnen we leren van onze Oosterburen en vice verca?” – Dit was de laatste vraag die tijdens de panel ter sprake kwam. Hier werd duidelijk dat we als Nederlanders veel kunnen profiteren van Duitse knowhow en technologieën. Vanwege de moedermaatschappij E.ON is Konings veel in Duitsland. Hij leerde in Duitsland hoe mensen en bedrijven met elkaar samenwerken: “Er is sprake van een Kommunalgeist. Dat is een Duitse fenomeen, maar ook erg interessant voor ons als Nederlanders”.

Duitse delegatie

Tijdens de conferentie had een delegatie van zes bedrijven de gelegenheid hun technologieën en oplossingen aan het publiek voor te stellen. De technologieën dragen bij aan het uitbouwen van een warmteinfrastructuur, denk hierbij een brontechnologieën als geothermie (Eavor GmbH), zonnethermie (Solarlite CSP Technologie), aquathermie (UHRIG Energie GmbH), maar ook andere oplossingen die toegepast kunnen worden in de industrie, bijvoorbeeld Power to Heat (LUMENION GmbH) en thermische koeling (SolarNext AG). Tenslotte biedt het Zuid-Duitse bedrijf Zentur.io GmbH een digitale oplossing om meer inzicht te verkrijgen in warmtenetten, met focus op de eindverbruiker.

De bijeenkomst werd afgesloten met een netwerklunch, waar alle aan bod gekomen thema’s nog eens rustig besproken konden worden.

Handelsmissie

Deze bijeenkomst was onderdeel van een inkomende handelsmissie over de succesvolle realisatie van een warmteinfrastructuur en werd georganiseerd in opdracht van het Duitse Ministerie van Economische Zaken en Klimaatbescherming (BMWK). 

De handelsmissie begon op 20 juni met een briefing in de Social Impact Factory in Utrecht. Naast een aantal culturele aspecten kreeg de Duitse delegatie een eerste overzicht over de Nederlandse warmtemarkt. Wim Mans was namens Stichting Warmtenetwerk te gast om de deelnemers te informeren over actuele ontwikkelingen in Nederland, zoals de warmtewet 2 en welke technologieën momenteel worden toegepast.