Tijdens de NAVO-top afgelopen juni in Den Haag besloten de lidstaten hun defensie-uitgaven tegen 2032 op te schroeven naar 5 procent van het bruto binnenlands product, waarvan 3,5 procent voor ‘harde’ defensie-uitgaven en 1,5 procent voor ondersteunende infrastructuur. Duitsland zette al stappen door de zogenoemde wettelijke schuldenrem deels los te laten voor defensiegerelateerde uitgaven. Ook wordt een speciaal investeringsfonds van 500 miljard euro ingezet waarmee de (militaire) infrastructuur wordt verbeterd.
Complementaire sterktes
Nederland loopt op technologisch vlak voor in radartechnologie, cyberveiligheid en maritieme systemen. Duitsland beschikt daarentegen over een grotere industriële en productiecapaciteit. Die complementariteit biedt kansen voor gezamenlijke ontwikkeling en productie.
Zo werken onderzoeksinstituten als het Nederlandse TNO en het Duitse Fraunhofer samen op gebied van toegepaste wetenschap en onderzoek en ontwikkeling. Een ander voorbeeld is de samenwerking tussen de scheepswerven Damen Naval en het Duitse Blohm+Voss. Hoewel dit project vertragingen en technische uitdagingen kent, onderstreept de samenwerking het streven naar een sterkere maritieme capaciteit in Europa.
Beide werven brengen unieke expertise in en versterken zo elkaars positie in de complexe wereld van scheepsbouw voor defensiedoeleinden. Daarnaast is er het Duits-Nederlandse legerkorps in Münster, een concreet voorbeeld van operationele samenwerking binnen NAVO-verband.
Defensie als motor voor innovatie
De investeringsimpuls is groot. In 2025 besteedt Nederland ruim 22 miljard euro aan defensie; Duitsland trekt zelfs meer dan 86 miljard uit. Deze stijgende uitgaven geven niet alleen de militaire slagkracht een impuls, maar stimuleren ook bredere technologische innovatie.
Zo investeert de Nederlandse overheid 70 miljoen euro in een AI-fabriek in Groningen, mede opgezet in samenwerking met het ministerie van Defensie. Doel is minder afhankelijk te worden van Amerikaanse en Chinese technologie en zelf hoogwaardige toepassingen te ontwikkelen.
Ook Duitsland werkt aan strategische onafhankelijkheid. Grote investeringen in ruimtevaartbedrijven zoals Reflex Aerospace, OHB SE en Airbus Space & Satellites moeten de Europese afhankelijkheid van Amerikaanse inlichtingen verminderen.
Daarnaast spelen civiele bedrijven steeds vaker een rol in de defensieketen. Duitse bedrijven als TRUMPF en Deutz, voorheen puur civiel georiënteerd, leveren inmiddels componenten en systemen voor militaire toepassingen.
De rol van verzekeraars en beleggers
Ook de houding van financiële instellingen ten opzichte van defensie verandert. Nederlandse verzekeraars als Nationale Nederlanden en Achmea tonen zich bereid om te investeren in defensiegerelateerde sectoren. Analisten wijzen op een groeiend besef dat een sterke defensie-industrie bijdraagt aan geopolitieke én economische stabiliteit.
Personeel en regelgeving als knelpunten
Ondanks deze investeringsgolf blijven structurele uitdagingen bestaan. Personeelstekorten belemmeren zowel de krijgsmacht als de hightechsector. Daarnaast blijft de Europese defensiemarkt versnipperd.
Volgens het IMF komt de hoeveelheid verborgen handelsbarrières in de EU neer op een effectief tarief van 44 procent voor goederen en zelfs 110 procent voor diensten. Het gevolg: bedrijven moeten hun producten vaak herontwerpen om te voldoen aan uiteenlopende nationale regelgeving – een rem op innovatie en efficiëntie.
Terwijl de geopolitieke spanningen oplopen, groeit de rol van technologiebedrijven in het waarborgen van veiligheid en strategische onafhankelijkheid. Van slimme batterijen tot optische communicatiesystemen en onderwaterrobots: innovatieve spelers uit Nederland en Duitsland bouwen aan Europa’s defensie-infrastructuur. Een aantal voorbeelden.
BROSHUIS
Broshuis uit Kampen levert al sinds 1992 transportoplossingen voor defensie en NAVO-landen. In 2025 kreeg het opnieuw een grote order van het Nederlandse ministerie van Defensie: 146 opleggers en aanhangwagens voor onder meer het vervoer van Leopard-tanks. Het familiebedrijf heeft aparte productielijnen voor defensieopdrachten, zodat de civiele productie niet wordt verstoord.
DEFENTURE
Defenture in Tiel bouwt lichte, terreinvaardige voertuigen voor speciale eenheden en militaire toepassingen. Sinds de oprichting in 2013 levert het maatwerk aan onder meer Nederlandse en Duitse defensie-eenheden. Het model GRF vindt zijn oorsprong in de rallysport. Defenture combineert voertuigbouw met systeemintegratie en levert missieklare oplossingen voor gevechtsomgevingen.
AKHETONICS
Akhetonics ontwikkelt chips die data verwerken met licht in plaats van elektriciteit. De technologie maakt snellere en energiezuinigere gegevensverwerking mogelijk – cruciaal voor militaire toepassingen. Het bedrijf wil analoge, digitale en kwantumcomputingprincipes op één platform samenbrengen. De start-up bouwt de chips met behulp van een Europese toeleveringsketen.
ALPINE EAGLE
Dit Zuid-Duitse bedrijf is gespecialiseerd in anti-dronesystemen die gebruikmaken van geavanceerde sensoren, AI en machinelearning om vijandige onbemande vliegtuigen, zoals kleine drones, te detecteren, classificeren en onderscheppen. De Nederlandse medeoprichter Jan-Hendrik Boelens onderstreept het belang van Europese innovatiecapaciteit.
KITEPOWER
Deze start-up ontwikkelt systemen voor energieopwekking met vliegers. De vlieger vangt wind en slaat de energie op in batterijen – een stil, licht en CO2-arm alternatief voor dieselgeneratoren op bijvoorbeeld bouwplaatsen of akkers. De Nederlandse krijgsmacht test de technologie. Ook andere NAVO-landen tonen interesse in deze tactische energievoorziening.
LOBSTER ROBOTICS
Onderwaterrobots die autonoom tot 300 meter diepte de zeebodem in kaart brengen met haarscherpe beelden. De technologie is interessant voor zowel civiele als militaire toepassingen, zoals het monitoren van onderzeese infrastructuur of het opsporen van zeemijnen. De Nederlandse marine heeft interesse om de eerste productieserie af te nemen. Daarnaast investeerde de NAVO al in het bedrijf.
OPTICAL COMMUNICATION ALLIANCE
Een coalitie die werkt aan draadloze optische communicatie via licht. Onder de naam Optical Communication Alliance ontwikkelen ze systemen waarmee troepen, satellieten en voertuigen onderling veilig kunnen communiceren over lange afstanden. Betrokken zijn Aircision, Defensie, FSO Instruments, Secura, Signify, SMART Photonics en TNO & Brainport Development.
ARX ROBOTICS
Deze start-up ontwikkelt grondvoertuigen die zowel civiel als militair ingezet kunnen worden. Centraal staat het AI-besturingssysteem Mithra, waarmee voertuigen onderling kunnen communiceren en zelfstandig opereren. Hiermee levert ARX een bijdrage aan de Europese defensiesoevereiniteit, met focus op een volledig Europese toeleveringsketen en inzet in verkenning, logistiek en bewaking.
HELSING
Deze unicorn uit München is opgericht in 2011 en ontwikkelt autonome, bewapende drones. Ethische controle blijft belangrijk bij het bedrijf: aanvallen worden altijd door een menselijke operator goedgekeurd. Helsing wordt gewaardeerd op circa 12 miljard euro en geldt als een van Europa’s belangrijkste defensietechnologiebedrijven.
PROJECT Q
Project Q is in 2024 in Berlijn opgericht en streeft naar Europese technologische soevereiniteit door expertise in AI, militaire operaties en overheidsopdrachten te combineren. In juli 2025 haalde het bedrijf 7,5 miljoen euro aan seedinvesteringen op en voert pilots uit met de Bundeswehr.
ROBIN RADAR
Robin Radar ontwikkelt radarsystemen die onder meer Russische kamikaze-drones kunnen detecteren. Recent ontwikkelde het bedrijf een long range mode op basis van feedback uit Oekraïne. Deze kan grotere drones detecteren tot op een afstand van twaalf kilometer. Robin Radar behoort tot de snelst groeiende spelers in de Nederlandse defensie-industrie.
TULIP TECH
Het Brabantse Tulip Tech levert batterijen die drones langer en efficiënter laten vliegen. Het bedrijf wekt wereldwijd interesse: van de Nederlandse krijgsmacht tot de NASA en het Oekraïense leger. Door hun specialistische kennis en kunde op het gebied van energiedichtheid en laadsnelheid veroverde Tulip in korte tijd een stevige positie in de internationale drone-industrie.
QUANTUM SYSTEMS
Quantum Systems, opgericht in 2015, bouwt drones en AI-systemen voor luchtverkenningen. Hun vlaggenschip Vector levert realtime data voor defensie en hulpdiensten. Het bedrijf ambieert leiderschap in Europa op het gebied van geautomatiseerde luchtverkenning voor zowel publieke als commerciële klanten. Het bedrijf is inmiddels meer dan een miljard dollar waard.
SWARM BIOTACTICS
Deze start-up uit Kassel ontwikkelt biorobotica met levende insecten, zoals kakkerlakken. Deze zijn uitgerust met op maat gemaakte rugzakjes met micro-elektronica wat ze bestuurbaar maakt en waarmee ze data kunnen verzamelen. De systemen zijn bedoeld voor missies in gevaarlijke of moeilijk bereikbare omgevingen. De inzet is mogelijk in zowel civiele reddingsoperaties als militaire verkenning.